Nhắc đến Quảng Ninh, mỗi người hẳn sẽ nhớ đến Vịnh Hạ Long hiền hòa, những núi than lấp lánh. Nhưng bên cạnh đó, vùng đất mỏ ấy còn quyến luyến tâm trí du khách bởi những món hải sản ngon, phong phú và “độc” mà chỉ có ở Quảng Ninh mới có thể cảm nhận được hương vị trọn vẹn.
- Bài viết hay: Mẹo chọn hải sản tươi sống cho bạn
Nổi tiếng nhất trong hải sản Quảng Ninh là món chả mực Hạ Long🦑. Mới đến đầu chợ Hạ Long, mùi chả mực thơm phức, mằn mặn như hướng dẫn viên vô hình kéo du khách đến những ki-ot chả mực phía cuối chợ. Ai ăn chả mực rồi cũng bảo chả mực thì ở đâu cũng có nhưng muốn ăn miếng chả mực ngon, dậy mùi và ấn tượng nhất thì phải về biển Hạ Long mới có được.
- Chả mực Hạ Long ngon🦑 tuyệt
Người sành mua chả mực thì sẽ biết có hai loại: một là chả mực hút chân không – loại chả được bọc trong túi nilon và được hút chân không để thời gian bảo quản lâu hơn; hai là loại chả mực VIP – loại chả mực ngon nhất vì nó được chế biến từ phần thân con mực, đầu và râu mực không dùng. Vào một số ki-ot, du khách còn có thể được chiêm ngưỡng cách thức làm chả mực của người Hạ Long🦑.
Bác Thoa – chủ ki-ot bán chả mực nổi tiếng Kim Thoa vừa làm vừa kể: “Chả mực muốn ngon thì con mực phải thật tươi, người ta phải tự giã tay thì mới dai và giòn được. Khi rán phải để lửa thật đều vì chúng kén lửa lắm. Chấm gì cũng không hợp bằng nước mắm nguyên chất rắc ít hạt tiêu. Đi đâu mà thấy người ta xách cái túi “Chả mực Hạ Long” thấy vui đáo để!”.
Đắt đỏ nhất trong hải sản Hạ Long có lẽ là món sá sùng, chỉ có ở biển Minh Châu – Quan Lạn thuộc huyện đảo Vân Đồn. Công đoạn đi bắt sá sùng và chế biến nó là cả một hành trình thú vị. Để có được món sá sùng tươi xào tỏi thơm nức mũi, người dân phải đi bắt nó ở vùng đầm khi thủy triều xuống, đem về chế biến ngay. Còn để có sá sùng khô, họ phải mang rửa những con sá sùng tươi bằng cách vót nhọn đôi đũa rồi lộn lại cả con, đem rửa sạch rồi phơi khô.
Sá sùng phải được hong khô trên bếp than củi hoặc than đá ở một độ cao nhất định, không được chín quá hay tái quá. Sá sùng khô đem rang đến độ chín vàng, mùi thơm của khói, vị mặn mòi của biển, của vị ngọt sá sùng sẽ hấp dẫn cả những thực khách khó tính nhất. Có lẽ chính vì những công đoạn chế biến phức tạp và hiếm nên sá sùng lúc nào cũng bán giá khá cao, trung bình dao động từ 2 đến 5 triệu tùy theo chất lượng và kích thước của từng loại, vì thế người dân hay nói vui: “1 cân sá sùng được tính theo giá 1 chỉ vàng”!
Nguy hiểm nhất trong đặc sản biển ở đây có lẽ là món sam. Để bắt được sam, người ngư dân phải tính con nước và định ngày ra khơi. Sam thường đi theo đôi, nên tìm thấy sam người ta thường bắt được hai con một lúc, nhưng nếu chỉ bắt được một con thì họ thường thả ngay xuống biển bởi người ngư dân tôn trọng truyền thuyết về đôi sam. Sam có nhiều loại nhưng chủ yếu là sam tròn và sam vuông. Tuy giá thành không đắt và khó kiếm như sá sùng hay tôm cua nhưng những sam trở thành đặc sản bởi công đoạn sơ chế cầu kì và yêu cầu rất cẩn thận của nó.
Nếu bắt được con sam không ăn sứa thì không sao nhưng bắt phải con ăn sứa thì gan va ruột của nó cực độc, có thể gây chết người. Vì không phân biệt được nên khi sơ chế sam, người làm phải rất cẩn thận mà không phải ai cũng làm được công việc này. Sam là loài giáp xác, tính lạnh nên khi cắt tiết phải cắt thành tia mới không làm mất độ chát của thịt. Cả một con sam chỉ lấy riêng phần bụng và phần trứng, tránh không để ruột và gan sam bị vỡ. Sau khi đã được sơ chế hoàn chỉnh, sam có thể trở thành nguyên liệu của rất nhiều món hấp dẫn và bổ dưỡng như chân sam xào chua ngọt, gỏi sam, sam xào sả ớt, trứng sam chiên giòn, sụn sam nướng, sam bao bột rán, sam xào miến… Có lẽ sự cầu kì và có phần thử thách người ăn chính là điểm hấp dẫn để rất nhiều thực khách chọn sam là món ăn đầu tiên trong thực đơn nhà hàng.
Độc quyền nhất trong danh sách ẩm thực là món cù kì. Cù kì có giá trị thực phẩm ở nước mình chỉ có ở Quảng Ninh, cụ thể là ở Hạ Long, Đầm Hà, Móng Cái. Thịt cù kì có nhiều ở hai cái càng chắc khỏe, còn phần thân nhỏ hơi xốp. Cù kì thường hay sống ở trong các hang đá, vì vậy càng của nó rất chắc, khi bắt cù kì, ai không may bị nó cắp thì chỉ còn cách ngồi cầu sấm chớp thật to nó mới nhả ra. Cù kì luộc, nướng than hồng, rang me, hấp, nấu bún hay gỡ thịt xào miến đều là những món ăn rất hấp dẫn với những thực khách phương xa chưa một lần được thưởng thức mùi vị món ăn độc quyền sóng nước Quảng Ninh.
Bên cạnh những món ăn hấp dẫn trên, Quảng Ninh còn một biển những món hải sản đặc biệt khác, kể đến như tù hài nướng, sò nướng, nộm sứa, cua, ghẹ, ngán, bề bề, hà cồn sông Chanh, chả rươi Đông Triều,… Mỗi món mang một hương vị riêng, một sự hấp dẫn riêng nhưng cùng chung vị mặn mòi, đậm đà của biển Quảng Ninh, của nắng Quảng Ninh và của tấm lòng nồng hậu, mến khách nơi người dân Quảng Ninh xinh đẹp.